මගේ ආලය - හේමාල් ජයවික්‍රම

සුපුරුදු පරිදි රෑ කෑමක් ලෑස්ති කරල තිබුණ මා සමග එකට විශ්ව විද්යාෑලයේ ඉගෙන ගත් මිතුරෙක්. ඉතිත් අපි කා බී හමාර වෙලා ගැහැණු උදවිය වෙනම ද, පිරිමි උදවිය වෙනම ද කථා බහ කරමින් සිටියෙමු.

“හරිම අහිංසකයා, මිනිහට වුණේ වැඩිය තැලිල පොඩි වෙලා හිටියෙ නැති කම අණ්ඩර කනවා ලේසියෙන්ම. මොකක් දෝ අණඩරයක් කාලා, එක්සෑම් ඇණ ගෙන අන්තිමට බීලා පිස්සෙක් වාගෙ හිටියා ලූ පස්සෙ ගම් පළාතේ. දවසක් කෝච්චියට නාවලපිටිය පැත්තෙදි අහුවුණා. කියන්නෙ නම් මිනිහ පැන්න කියලා. පව් හරිම අහිංසකයා. හොඳකම ඕනෑවට වැඩියි.”

එය ඇසුණ විගස මගෙ ඉහමොළ රත්වුණා. මම හනික ඔවුන්ගෙන් සමු ගෙන කාරයට ඇවිත් එය පණ ගැන්නුවෙමි. බිරිඳට ද එය ඇසෙන්න ඇති. මම ඇගේ ඉරියව් දැක්කෙමි. ඇය එය සඟවා පුතා ද කැටුව මා පසු පස විගසින් විත් කාරයට ගොඩවූවාය. කිසිවකුටත් නොකියාම අපි පිටත් වුණෙමු. කාරය වේගයෙන් ඇදෙද්දී මගේ සිත අතීතයට ගමන් කළා.

***

මට පුදුමත් හිතෙනවා, සමහරෙක් මගෙ යාළුවන්ට තිබූ බිය සැක නැති ගතිය ගැන එයාලට පහසුවෙන් කෙල්ලක් ගාවට ගිහින් අහන්න පුළුවන් කම තිබුණා එයා මට ආදරේ ද කියලා. ඉතින් කෙල්ල කැමැති වුණත් නැතත්, එයාලට ඒ අවස්ථාවට මුහුණ දීලා, පරෙම තිඵලය කුමක් වුවත් සාමාන්ය විදිහට ජීවත් වෙන්නට හැකියාව තිබුණා.

නමුත් මට නම් එහෙම දේවල් කරන්න තියා හිතා ගන්න වත් බැරිව සිටියෙ. කොහොම ද එකට අවතීර්ණ වෙන්නෙ කියලා. “කන්න වුනොත් එහෙම?” ඒ කීවෙ අපේ භාවිතයෙන් කෙල්ල කිසියම් සම්බන්ධයකට “කැමැති නැහැ!” කියනවට.

කෙල්ලන් සමග ආශ්‍රය කිරීම මෙන් ම වල්පල් කතා කිරීම නොහොත් “සැල ගැහීම” වැනි දේවල් වලට නම් මම හරිම දක්ෂ“යෙක්. ඒවට නම් කෙල්ලො සාමාන්යනයෙන් මට කැමති බව මට දැණුනා. හැබැයි මම දැනන් සිටියෙ නැහැ ඒ ඇයි කියලා. එයාලා මා කී දේ අසා සිටින්න, මා ඇසුරු කරන්න, මා සමග එකට යන්න එන්න කැමැති වුණා.

“අනේ අහිංසක කොල්ලා, තැලිලා පොඩිවෙලා නැහැ, ඉතින් මොකට ද බය වෙන්නෙ”, එහෙම හිතෙන්න ඇති එයාලාට. ඒත් මට එයාලා කා සමඟ වත් ආදරයට සම්බන්ධ යමක් නම් කතා කිරීමට කොහෙත්ම හැකියාවක් තිබුණෙ නැහැ.

මගේ යහළුවන් අතර සිටියා ලස්සන කෙල්ලක්. ඇය සිහින් උස පැහැපත් කෙල්ලක්. වටකුරු මුහුණ සහ දිගු නෙත් හිමි වූ ඇය හරියට මං දැකපු හින්දි චිත්‍රපටියක නිළියක් වාගේ. හේමා මාලනී!

මට නම් එයා ගැන හරි ආදරයක් දැනුණා. නමුත් මට ඇයට මගේ අදහස් නම් මේ කල්පයට කියා ගන්න බැරි වුණා.

ඒත් ඉතින් මට බිය වෙන්න නම් කාරණයක් වූයේ නැහැ. මගේත් හැඩහුරු කම, මුහුණෙ පෙනුම, කඩවසම් බව අනර්ඝ නොවුණාට ලස්සන කෙල්ලකගේ හිත ගන්න බැරි තරම් නරක බවක් තිබුණේ නැහැ. මා ඉගෙන ගන්නා පාඨමාලාවත් මට ඉතා ඉහළ අනාගතයකට අත වැනූ නිසා, අනෙක් බොහෝ දෙනෙකුට වැඩිය වාසියක්ද මට තිබුණා.

දිනක් මම මගේ හිතේ අදහස මගේ ඉතාම ළඟ මිතුරා, ප්‍රගීත් ට කීවෙමි. ඔහු සිටියේත් අප උන් මහලේ ම යි. නමුත් මම මගේ කාමරේ මිතුරාට, එනම් රූමාට නම් මේ බව කිසි දිනෙක නොකීවෙමි. සුරේෂ් මා එතරම් ප්රිමය කළ කෙනෙක් නොවේ. මා හිතුවේ ඔහු කුහකයෙකු කියලා යි. නමුත් ප්‍රගීත් නම් එහෙම නැහැ. ඔහු මගේ කුළෑටි කම හොඳින් තේරුම් ගත් හොඳ මිතුරෙක් වුණා. මගේ හැම දෙයක් ම එයාට කියන්න පුළුවන් කමක් මට තිබුණා.

මා විනීතාට ආදරේ කීවාම ඔහු මට ඒ ගැන හුඟක් අවවාද අනුශාසනා කළා. “කොහොම ද ආදරය ප්‍රකාශ කරන්නේ” කියලා කියා දුන්නා. ඇය තනිවම හමුවුණ වේලාවක කෙලින් ම කටින් ම අහන්න කියලා කීවා. මට ඒකට නම් කොහෙත් ම එකඟ විය නොහැකි වුණා. එනිසා ඔහු මට කීවා, පුළුවන් නම් විනීතාට පුංචි පහේ තෑග්ගක් දෙන්න කියා. මා ඒකට එකඟ වුණා.

ඒ අනුව දවසක් මම විනීතා සහ ඇගේ මිතුරියන් හමු වුණෙමි. මා රැගෙන විත් සිටියේ විනීතාට දීම සඳහා කඩන කුඩයක්. බොත්තම එබූ සැනින් එය ස්වයංකීරයව දිග හැරෙන විදිහේ කුඩයක්. ඒ කාලෙ එවැනි කුඩ වැඩි භාවිතයක් තිබුණේ නැහැ.

මං ඒක එයාට දීලා කීවා ඒක මගෙන් පොඩි තෑග්ගක් කියලා. මා කීවා “දේශනවලට හෝ ශාලාවේ සිට පීඨයට යන-එන විට, අව්වෙන් සහ වැස්සෙන් පරඩි වේසම් වීමට ඒක භාවිතා කිරීමට” ය කියා.

ඇය එය ඉතා ආශාවෙන් රැගෙන මට මුව නොසෑහෙන සේ ස්තුති වන්ත වුණා. එදින මගේ හදවතට දැනුන සුවය නිම් හිම් නැති වුණා. ඒක වචනයෙන් පරවි කාශ කරන්නට බැහැ. හරියටම ‘වර්ෂාවක් සමඟ එන සිසිලක දි ඇඟ කිළිපොලා යනව’ වාගේ හදවත තුළ ඇති වුණ දැනීමක්. නමුත් සිතට හරිම උණුසුම් භාවයක් තමා දැනුණෙ.

ඒ සිද්ධියෙන් පසු ඈ කෙරෙහි මගේ ආදරය තව තවත් වැඩි වුණා. ඇය සහ ඇගේ මිතුරියන් හමු වීම මගේ දින චර්යාව බවට පත් වුණා. එහෙත් ඒ කිසිදු අවස්ථාවක, මට ඇයට මගේ ආදරය කීමට නම් නො හැකි වුණා. පරත් ගීත් දිනක් මට කීවා, පුළුවන් නම් ලියුමක් ලියා දෙන්න විනීතාට දෙන්න කියලා. මා ඉතාමත් අකැමැත්තෙන් ලියුමක් ලියලා ඔහුට දුන්නෙ, කිසි කෙනෙකුට එය නො කියන ලෙසත්, ඇයගේ අතට ම එය දීමටත් කියා ආයාචනය කරමිනුයි. ඔහු ඒ වැඩේ බාර ගත්තා.

ඉන් පසු මං ඇය හමු වීම මඟ හැරියා. මට පුදුම විදිහේ ලැජ්ජාවක් හිතට දැනුණා. ඇය කුමක් කියාවි ද?

සති කිහිපයක් ගත වුණා. නමුත් මට පිළිතුරක් නම් ලැබුණේ නැහැ. ඉඳලා හිටලා විනීතා මට මුණ ගැසුණත් ඇයට හරියට මුහුණ දීමට මට නො හැකි වුණා. නමුත් එ වැනි අවස්ථාවල දී ඇය නම් වැඩි වෙනසක් පෙන්වූයේ නැහැ. “වෙන දාට වඩා ඇය මා සමග කුළු පග දෝ?” දැයි කියා මට හිතුණා.

තවත් සති දෙකක් පමණ ඉක්ම ගොස් දිනක් මට පීඨයට තැපෑලෙන් ලියුමක් ලැබුණා. මා දැන සිටියේ නැහැ, එය කාගෙන් ද කියලා. කවදා වත් නො දුටු අත් අකුරු දකිත්ම මට සැකයක් පහළ වුනා. සමහර විට විනීතාගෙන්?

මං එය රැගෙන ඉක්මනට කඩා බැලූවා. ඒක දිග ලියුමක්. අමතා තිබුණේ සදාදර පරනා සන්න කියලා! ඒත් මොනවා ද දන්නෙ නැහැ එයා මට ලියා තියෙන්නේ?

මම ලියුම සාක්කුවේ දාගෙන හනික පියමන් කොට ගොස් කාමරයට වැදී අගුළු දා ගෙන එය කියවන්නට වීමි.

“ඔයා විසින් එවන ලද ලිපිය ලදිමි. එය බලා මා වින්ද සතුට මෙතෙකැයි කියන්න බැහැ. ලිපියක් පමා වූවාට මං ඔයගෙන් සමාව අයැද සිටිනවා. ඔයා මට ආදරය කරන බව දැන ගත් වේලේ මට ඇති වූ සංතෝෂය කියා ගන්න බැහැ. මං ඒක තනිව විඳ ගත්තා. ඉතින් මගේ වලස් පැටියෝ, මමත් ඔයාට හරිම ආදරෙයි. (මොනවා එහෙම ඇයි එයා මාව අමතන්නෙ, මගේ කොණ්ඩෙ නළලට වැටිලා නිසාද? ඒත් කාරි නැහැ, ආදරයට වෙන්න ඇති. මට මතකයි, එයා මට දීපු රුසියන් නවකථාවකත් ඒ විදිහේ ආමන්තරත් ණයක්. මං ඒ පොත රූමාටත් පෙන්නුවා දවසක්.) අපේ ආදරය නුදුරු අනාගතයේ සඵල කර ගෙන ඔයත් සමග එකට, එකම පැලක ජීවත් වෙන්න ප්‍රාර්ථනා කරමි.”

“නමුත් ඔයා දන්නවා නෙ, අපි ඉන්න තත්වය. අපි විශ්ව විද්යාුලයේ ඉගෙන ගත්තත් අපේ ඉගෙනීම් කටයුතුවලට බාධා වන ලෙස අපේ ආදරය පවත්වා ගෙන යාමට, මට හිත දෙන්නේ නැහැ. ඒ නිසා අපි වෙන දා වගේ කිසි වෙනසක් නො පෙන්වා දිගටම ආශ්ැරය කරමු. අපේ යහළුවන් කිසි කෙනෙක් දැන්ම අපේ සම්බන්ධය දැන ගන්නවාට මම කැමැති නැහැ. ඒ මොකද අපේ ගෙදරට ආරංචි වුණොත්, අපේ සම්බන්ධයට බාධක පැමිණිය හැකියි. මගේ මස්සිනාට මාව ඉක්මනට බන්දලා දේවි. එනිසා අපි සිතින් පමණක් එකිනෙකාට ආදරය කරමු. ඔයා වෙනදා වගේ මා සමග කථා කරන එක පවා අඩු කරන්න.”

මා ජීවිතයේ දී ලත් ලොකු ම සතුට එය යැයි මට හැඟුණා. මට ඇය නිතරම මතක් වුණා. ඒ ලිපිය කියවන හැම මොහොතකම ආදරයෙන් මගේ මුළු ගතත්, සිතත් කුල්මත් වුණා. හරිම පුදුමයක්. කිසිම ලෙසකට මනෝමය ලෙසින් පුබුදුවා ගත නො හැකි සර්වාංගයම, මේ ලිපි කැබැල්ලෙහි අකුරු කිහිපය නිසා පුබුදු වෙලා.

මෙහෙම කලක් ගත වෙද්දී, මට ඇය ගැන සිතන්නෙ නැතිව ඉන්න බැරි වුණා. රාතිරුසියේදී නිදා ගත්තේත්, උදයේ අවදි වුණේත් ඇය ගැන සිතලා. ඇඳේ වැතිරී සිටීමට මා ආශා වුණේ, ඇය ගැන සිතන්න. මම ලියුම් ලීවෙමි. ආදර හසුන් සමහරක් ඒවා පිටු තුන හතර දිගය. ඒත් මට කියා ගන්න බැහැ, ඇය කෙරෙහි මගේ තිබුණ ආදරය. මට ඇගෙන් ද නොවරදවා ම පිළිතුරු ලැබුණා. ඇගේ ඉල්ලීම පිට මම වෙනස් වෙන්නට පටන් ගත්තෙමි. හොඳින් ඇඳ පැළඳ ගැනීමට මා පටන් ගත්තේ, ඇගේ උවමනාවට. මට නො දැනුවත්වම ටිකෙන් ටික මගේ අධ්යාමපන වැඩ පවා අතපසු වුණා.

මගේ කාමරේ යාළුවා, සුරේෂ්ට මගේ වෙනස තේරුණා. එයා මට කොලොප්පම් කළා. මගේ ඇඳුම් පැළඳුම් වෙනස් වෙලාලූ. කෙල්ලක් වත් යාළු වෙලා ද?

මා ඔහුට ආඩම්බරකම් පෑවා. කෙල්ලක් ඉන්න බව අඟවලා. ඒත් කීවෙ නැහැ කව්ද කියලා. එයා අනුමාන කරලා විනීතාගේ නම කිව්වම, මට දැනෙන සතුට කියන්න බැරි තරම්. මම එය සඟවා ගැනීමට නිරර්ථක උත්සාහයක යෙදුනෙමි.

ටික කාලෙකින් අපේ මහලයේ සිටි හුඟ දෙනෙක් ද පසුව මගේ බැච් එකේ හැමෝම මට කෙල්ලක් ඉන්නවා කියලා දැන ගත්තා. ඒත් ඒ කවුද කියල, කිසි කෙනෙක් දැන ගෙන හිටියේ නැහැ. මා සාමාන්යලයෙන් ලැජ්ජාශීලී නිසා කවුරුවත් ඇසුවෙත් නැහැ. සමහර විට එයාලා අනුමාන කරන්න ඇති. ඒ මා සමඟ හැමදාම කලා කේන්ද්රලයේ චලන සිතුවම් බලන්න ගිය, ගැහැණු ළමෝ කණ්ඩායමේ කවුරු හරි කියලා.

ඒ විනීතා කියලා නම් විශ්වාස කරන එකකුත් නැහැ. ඒ තරමටම එයා ලස්සනයි. කොල්ලො නම් ඊර්ෂ්යා වෙන්න ඇති එහෙම හිතන්න වත්.

ඒ කෙසේ වුවද, මට හරිම හුදකලා බවක් දැණුනා. විනීතාගේ ඉල්ලීම පිට, මට ඇය හා තනිව කථා කිරීමට නොහැකි වුණා. ඉඳලා හිටල දැක්කට ඒක හිතට මදි. මට ගොඩක් දේවල් තිබුණා, එයා හා පැවසීමට. ඒවා එකින් එක කාලයත් සමඟ වැලලී ගියා. දිනෙන් දින ඇය හා දෙඞීමට අලූතින් දේවල් එකතු වුණා.

මගෙත් ඇගෙත් පළමු නම් ගැලපෙන හැටි! ප්‍රසන්න සහ විනීතා, ඉංගීරළමුසියෙන් ලිව්වොත් එකම අකුරු ගාන, ඒවාට ඉලක්කම් දැම්මොත් එකතුව! ඒකට කියන්නේ අංක විද්‍යාව, හරිම බොළඳ ලෙස මගේ මනස විකෘති වෙලා.

මෙසේ කාලය පසුවෙද්දී අපේ වසර අවසානයේ විභාග සමය එළඹුනා. හැම දෙනාම බොහොම මහන්සි වෙලා වැඩ කරනවා. කතා කරන්න තියා කන්න බොන්න වත් වේලාවක් නැහැ. කොරිඩෝරය දිගේ යන එන අතරේ යහළුවන් හමු වූවත් කතා නැතිව සිතින් ගණන් හද හදා යනවා. බවුන්ඩ්රිස ලේයර් තියරි, බර්නොයිලීස් ඊක්වේෂන්, බෙන්ඩිං මෝමන්ට්, මේටිරතා්ක්ස් සහ මැතමැටික්ස්.

“මට නම් මැත කොහෙ හරි දා ගන්න පුලූවන් මචං. උඹේ කට මැත, කට මැත දාලා මැත ඇණ ගනින්.” කාමරයකට ගියොත් “තෙල බෙදුවා ඇති යන්න, යන්න” කියලා පන්නා ගන්නවා.

නමුත් මගේ සිත නම් ව්යාදකූල වෙලා. මට පාඩම් කිරීමට සිත එකලස් වෙන්නෙ නැහැ. කුළුඳුල් ආදරය මෙ තරම් ප්තරබල බව දන්නවා නම්, මා කවදා වත් මේක පටන් ගන්නෙ නැහැ.

ආදරය කරන කොට පීඩනය අඩුයි, හොඳට ඉගෙන ගන්නත් විභාග සමත් වෙන්නත් උදව් වෙනවා, කියලා අහලා තියෙනවා. නමුත් මට වෙලා තියෙන්නෙ ඒකෙ අනෙක් පැත්ත. ආදරය නිසා මගේ පීඩනය වැඩි වෙලා.

කෝ ඉතින් කතා කරන්න තියා, දකින්නවත් විදිහක් නැහැනේ. විනීතාගේ කෝලම්. මෙහෙම ඉවසන් ඉන්න පුළුවන්ද?

ඇය දැක ගැනීමට කාලෙකින් බැරි වුණා. අවසානයේ ඉවසුම් නැතිම දිනෙක මම පාරට බැහැලා, ඔහේ ඇවිද ගෙන ගියෙමි.

“අඩෝ උඹ පිස්සු කෙලින්නෙ නැතිව කරෑෙ ම දාපං!” කොල්ලො මට හිනා වුණා. උන් හිතුවද දන්නෙ නැහැ මට පිස්සු කියලා. ඇත්තටම මට පිස්සුද? මම අක්බාර් පටු පාලම පහු කරලා ආවෙමි. මා ළඟ කඩන කුඩය අතේ. විනීතා එය මට ආපසු දුන්නා දවසක් හදිසියේ ඇති වූ වැස්සක් නිසා. මට එය පාලමෙන් පහලට වීසි කරන්න සිතුණා. මං දැන්නෙ නැහැ ඒ ඇයි කියලා.

පාලම පහු කරලා යන විට මට දක්නට ලැබුණා ලස්සනට කහ පාටට මල් හලමින් සිටි මැයි ගහ යට සිටිනා ජෝඩුවක්. කවදා ද මාත් ඔය වාගේ විනීතා සමඟ ඉන්නෙ?

මම ඔවුන් පසු කර ගෙන ගොස් ලවර්ස් ලේන් එක දෙසට හැරුණෙමි. මගේ ඇස් කොනට මට හැඟූණා ඒ විනීතා කියලා. මගේ හදවත ගැහෙන්න පටන් ගත්තා.

මා සිතූවේ “විනීතා කාව හරි කොල්ලෙකු සමඟ නිකමට කතා කරනවාදෝ?” යි කියලා. කෝකටත් මම ආපසු හැරී නැවත නෙත් අයා බැලූවෙමි. ඒ දෙදෙනා බොහොම සමීප වෙලා සිටියෙ නැතත් ආදරවන්තයින් බව නම් එක පාරටම කියන්න පුළුවන්.


“ඔව් ඒ විනීතා, මගේ විනීතා. මගේ කාමරේ යාළුවත් සමග එකම බංකුවක සමීපයෙන් වාඩිවෙලා ඉන්නව.”

මගේ හිසට යමෙකු මිටියකින් ගසන්නාක් වැනි බරක් එකවරම දැණුනා. හිස රත් වුණා. බඩ දෑවා. විනීතා මා දෙස බලා ලජ්ජා සහගත සිනහවක් පා ඉවත බලා ගත්තා. මා පියවර කිහිපයක්ම ගියා නොනවත්වාම කර කියා ගත හැකි දෙයක් නොමැතිව. මට විතරයි එයා නීති දැම්මෙ, දැන් කොහොමද මෙයා එක්ක එහෙම ඉන්න? මට බැහැ, මට බැහැ, දීනයකු ලෙස කරබා ඉන්න. මම හැරී ඔවුන් වෙත ගියෙමි.

“විනීතා ඇයි ඔයා මට මෙහෙම කළේ?” ඇය ම දෙස විශ්මයෙනුත් බියෙනුත් බලා සිටියා. මගේ මුහුණ ඒ තරමට ම බියකරු වෙලා තියෙන්න ඇති.

මගේ මිතුරා අතින් වේගවත් සංඥාවක් කරලා “යනවා ඕයි” කියල කීවා.

ඉන්පසු සිදු වූ දෙයක් මට මතක නැහැ. මගේ හිස අවුල් වෙන්න ඇති. මං මිතුරාට කඩා වැදිල ගුටි කන්නත් ඇති. මං දන්නෙ නැහැ. මං අනුමාන කරලයි, මේ කියන්නේ.

නමුත් මට කාගේ දෝ හඬක් ඇසුණා. ඒ හඬ මගේමයි. නමුත් යකෙකුගේ සේ භයංකාරයි. ඒ හඬ මාව මෙහෙයවන්න පටන් ගත්තා. ඒ අනුව මම ලවර්ස් ලේන් එක දිගේ පහලට දිව ගොස්, එතැන තිබූ පඳුරු ගොන්නක් තලාගෙන, පාලම යට මහවැලි ගං ඉවුරට ආවෙමි. එදා ගඟ දෙගොඩ තලා යන වෙලාවක්. අනුමානයක් නැහැ, පැන්නොතින් සුළු මොහොතකින් මා ගිලී මියෙනවා ඇති.

මොනව ද, වැඩිම වුණොත් විනාඩි දෙකක් ජීවිතේ ලොකුම දුක විඳින්න වෙයි. ඒක මේ හදවතට දැනෙන දුක සමඟ සංසන්දනය කරන කොට, නො සලකා හැරිය හැකියි. ඒකත් මොන දුකක් ද? මට හිත කියනවා පනින්න කියලා. කොහොම ද මෙ තැන් සිට ජීවිතයට අළුතින්ම මුහුණ දෙන්නෙ. මා මිය යනවා, මැරෙනවා, දිවි නසා ගන්නවා.

අනේ මගේ දෙමව්පියන් මා ඉංජිනේරුවෙකු වෙන කම් බලාන ඉන්නෙ, පවුල ගොඩ ගන්න. වෙන පවුලකට මෙන් ආභරණයක් වෙනවා වෙනුවට, මට මුල ඉඳලා ඔක්කොම ගොඩ ගන්නයි නියම වෙලා තියෙන්නේ. මගේ නංගිලා, මල්ලිලාටත් ලොකු ආදර්ශයක් වේවි කියා, ගමේ හිතෛෂී හැමෝම කිව්වා. මං ආදරණීය කීකරු පුතෙක්, දයාබර සහෝදරයෙක්. මං නැති වෙලා කොහොමද?

මේ පාර නම් මගෙ විභාගයෙනුත් අසමත් වෙන එක ආයෙ කියන්න දෙයක් ද? ඉතින් මොකෝ ඕක ආයෙත් සැරයක් කරන්න බැරුවායැ, ජීවත් වෙලා හිටියොත්. අණ කරන්නෙ පණ තියාගන්න.

අම්මාගේ වදන් මට ඇහෙනවා. අම්මා මා කොතරම් ආදරයෙන් බලා ගත්ත ද? රෑ සිහිනයක් දැක බය වෙලා හඬ හඬා මා බලන්නට බෝඩිමට ආවා. ඒ මං ඉස්කෝලෙ බෝඩිමේ ඉන්න සන්දියේදි.

“ඒත් අම්මෙ, මං කොහොම ද මේ හැම දෙයක්ම නිවැරදි කරලා ජීවිතයට යළි මුහුණ දෙන්නෙ. මට යන්න අවසරයි” එසේ සිතා මං පනින්න හැදුවා.

අම්මා කොච්චර නම් වැළපෙයි ද? මා නිසා. මගේ අයියා අකාලයේ මිය ගිය පසු දින ගණනක් ඇය හැඬුව හැටි මට මතකයි. යම්තම් උමතු ලෙසත් හැසුරුණා, අවුරුදු ගාණක්ම. ඉතින් මාත් නැති වුණොත්. මං ආවේගය මැඩ ගෙන, පසු බා සිට, එ අසළ වූ ගලක වාඩි වුණා. මට මහ හයියෙන් හැඬුණා අම්මා නිසා.

එතකොට තමයි සිහිනෙන් වගේ මට ගැහැණු කඩ හඬක් ඇසුණෙ.

“ප්‍රසන්න ඔයා මොකද තනිවම ඔතැන කරන්නෙ?”

මම හැරී බැලූවෙමි. විනීතා, ඇය ඇවිත්. ලැජ්ජාවෙ බැහැ. මම නැගිට්ටේ ගඟට පනින්නයි. නමුත් ඈ මගේ පයින් අල්ලාගෙන බිම පෙරලූණා.

“මට මේ ගමන යන්න දීපං පරට්ටි!”

“බැහැ ඔයාට තනිව මේ ගමණ යන්න දෙන්න බැහැ. ඔයා පැන්නොත් මාත් පනිනවා!”

“මොනවා විනීතා මා සමඟ එකට දිවි නසා ගන්නවා?” අදහගන්නත් අමාරුයි. මට එක පාරට ම ඇය ගැන දුකක් හිතුණා. මා ඇයට බැන්නත්, ඒ බව නොසලකා එයා මට ආදරයෙන් කතා කරනවා. මේ අර ගහ යට අර ජඩයත් එක්ක සිටි විනීතා ම ද? නැති නම් ඒ වෙන කෙල්ලක් වත් ද? එතැන සිටියෙ?

මා මැරුණත් විනීතාට නම් මැරෙන්න ඉඩ දෙන්න බැහැ. මගෙ පණටත් වඩා ආදරය කළ කෙල්ල. මං කොහොම ද ඒ ආදරය පළුදු කරල, ආත්මාර්ථකාමියෙකු වගේ ජීවිතයෙන් පලා යන්නෙ?

ආදර සිතකට බැහැ, ආදරයේ ගැස්ම ජනිත කර වන දෙය වනසන්න. මගේ ආදරයේ හද ගැස්ම ජනිත කර වන්නෙ විනීතා . ඒකෙනුයි මගේ සිතේ ආදරයක් ඉපදුනේ. ඉතින් ඒ ගැස්ම නැති වුවොත් මගේ ආදරයත් නැති වෙනවා. මැරුණත් ඒ ආදරය මා ළඟ තිබිය යුතුයි. එ සේ නම් විනීතා ජීවත් ව සිටිය යුතුයි. එයා අයිති මට ද, වෙන කාට වත් ද කියන එක නො වේ වැදගත්. මගේ ආදරය ජනිත කර වන ගැස්ම කොතැනක හරි පැවතීමයි වැදගත්.

මම නිසල වී ඇය දෙසට හැරුණෙමි. විනීතා සිහිනයක් මෙන් මගේ පය පාමුල වැටී මා දෙස බැලූවා.

“ප්‍රසන්න මට ප්‍රගීත් සේරම කීවා. ඒ හැම දෙයක්ම කරල තියෙන්නෙ ඔයාගෙ රූමාගෙ උපදෙස් පිට. ප්‍රගීත් අරහේ බයේ ගැහි ගැහී ඉන්නවා ඔයා ජීවිතේ නැති කර ගනීවි කියලා. මට ඇවිල්ලා බලන්න කීවා. එයා ආවෙ නැහැ ඔයා පනීවි කියාලා බයට.”

“උන් එකතු වෙලා ඔයා මුලා කරලා. මං ලියන විදිහට බොරු ආදර ලියුම් ලියල තියෙනව. ඔයා රැවටිලා ඉන්න හැටි දිහා බලලා, එයාල කුරිරු විනෝදයක් ලබල තියෙනවා. ඒ අතරෙ තමයි ඔයාගෙ රූමා මට කිට්ටුව දාන්න ආවෙ. නමුත් මං මිනිහගේ වංචා සිත අඳුන ගත්තා. ඔයා එන කොටත් මං රණ්ඩු වෙවී හිටියෙ මිනිහගෙ නොහොබිනා යෝජනාවකට එකඟ නොවී. පරටත ගීත් ඔයා හොයා ගෙන ඇවිල්ලා තියෙනවා. එයාට ඉවෙන් වගේ තේරිලා ඔයාගෙ වෙනස. නිකම් පිස්සුවෙන් වගේලූ හිටියෙ. එයා වෙච්ච හැම දෙයක් ම දැකලා. ඔයාට අර මුර්ගයා ගහන වත් දැකලා. එයා ඉක්මනට මට කතාව කෙටියෙන් කියලා ඔයා බේරා ගන්න ඉල්ලූවා.”

“අනේ ප්‍රසන්න ඔයා දන්නවා නම් මං ඔයාට කොච්චර ආදරේද කියලා?”

“එහෙනම් ඇයි ඔයා අර මිනිහා එක්කක යාළු වුණේ?”

“මං බලාන උන්න අද හරි, හෙට හරි ඔයා මට ආදරෙයි කියාවි කියා. ඔයා මා ළඟ සමීපයෙන් හිටි වෙලාවක වත් එහෙම වගක් තිබුණෙ නැහැ නෙ. ඔයා අපි නඩේටම පෙන්නුවෙ එකම සෙනෙහසක්.”

“කමක් නැහැ මං ප්‍රමාද වැඩියි. ඔයා ගිහින් මිනිහ එක්ක සමගි වෙන්න. මා නිසා ඔයා මිනිහා එක්කලා ඇර ගන්න අවශ්ය නැහැ. මගේ සිතේ තරහක් නැහැ.”

“නැහැ මං එයා එක්ක සේරම ඉවර කරලයි ආවෙ.”

“ඒ කොහොම ද?”

“කම්මුල් පාරකින්, ඒක හොඳට වැදුණා.”

මම විනීතා මගේ පපු පෙදෙසට සිර කර ගත්තෙමි.

***

“ඇයි අද කාරෙකෙන් බහින්නෙ නැද්ද?”

පිර්ඇයයානිගේ හඬින් මම පිබිදුනෙමි. නොදැනුවත් ව ම අපි නිවෙස ළඟට ඇවිත්.

“පව් නේද අහිංසකයා?” ගෙට ගොඩ වන ගමන් ඇය කීවාය.

“හ්ම් ජීවිත අකාලයේ බිලිගන්න තරම් ආදරයට සුදුසු කම් නැහැ. ඒක හරියට කලින් කලට අපගේ සිත්වල ඇති වෙන හැඟීමක් පමණයි. අනෙක් හැම එකක් වාගේම අස්ථිරයි, ඒ හැර සුවිශේෂ වැදගැම්මක් නැහැ!” මම සිතින් පිළිතුරු දුන්නෙමි. මා කිසි දිනෙක හරියාකාරව පිරු ප්‍රියානිට මේ කතාව කියා තිබුණේ නැහැ.

නිමි

ගැට පද විවරණය:
අංඩර කනවා - රැවටීමට හසුවෙනවා
ඇණ ගන්නවා - අසමත් වෙනවා
කනවා - ආදරේ කී විට පරවා තික්ෂප වෙනවා
සැල ගැහීම - ගැහැණු ළමයින් හා නිකරුණේ කථා කිරීම
රූමා - එක කාමරේ වසන මිතුරා
බැච් - එකවර පාඨමාලාව හදාරන සිසු කැළ
මැත - ගණිතය
දා ගන්නවා - යම්තම් සමත් වෙනවා
තෙල බෙදනවා - විෂයයනට අදාල නො වන දේ කතා බහේ යෙදෙනවා
ක්‍රෑම - කට පාඩම් කිරීම

-හේමාල් ජයවික්‍රම